Hagen - Nie Maj 17, 2015 8:30 pm Temat postu: Antologia tekstów o Gdańsku Czy istnieje antologia zbierająca teksty lub wzmianki o Gdańsku? Jeśli nie, przyszłemu jej autorowi wskazuję fragment z "Tagebücher 1918-1937" hrabiego Harry'ego Kesslera: Danzig. 30. November 1920. Dienstag Danzig, ein kleines Babylon; unglaublich international und weltstädtisch zwischen seinen altdeutschen Giebeln: Schiebertum, Huren und Matrosen; Amerikaner, Polen, Juden ins Deutsche abschattierend. Viele Polen etwas amerikanisch auflackiert; abends in den Tanzbars besoffen wie die Schweine, amerikanische und polnische Besoffenheitsformen anmutig vereinigend. Osteuropa unter Wilsonschem Einfluß. Das Geld rast: Goldfieber. Ein solcher Karneval ist seit langem nicht dagewesen. To ten Kessler, który odwiózł z Magdeburga na dworzec Józefa Piłsudskiego udającego się do Warszawy. Hagen - Nie Sty 24, 2016 10:00 am Chcę uniknąć mnożenia wątków ponad potrzebę, niech więc ta informacja przycupnie tutaj. Poszukując informacji o Jacobie Theodorze Kleinie natknąłem się na witrynę poświęconą gdańszczance z urodzenia Luizie Gottsched, z d. Kulmus. Witryna zawiera informacje o środowisku, w którym się wychowywała, oraz o otaczających ją postaciach (Heweliusz, Klein i inni, mniej znani oświeceni gdańszczanie). Luise Gottsched Niestety. projekt nie jest ukończony i zieje licznymi lukami. Zawiera jednak biografię Luizy pióra jej męża, która zaczyna się następująco: Diese in ganz Deutschland, ja auch in benachbarten Ländern, durch ihre Geschicklichkeit, und viele gelehrte und witzige Schriften, bekanntte und berühmte Frau, war 1713. den 11. April zu Danzig gebohren. princessita - Wto Sty 26, 2016 3:37 pm Ta strona chyba lepsza: https://www.deutsche-digi...ntity/118696734 http://www.zeno.org/Liter...lgunde+Victorie pumeks - Wto Sty 26, 2016 4:17 pm Temat postu: Re: Antologia tekstów o Gdańsku
O ile wiem, powstała sześciotomowa bibliografia Tom 1 Tom 5 Tom 6, nie jestem pewien czy ukazały się już tomy 2, 3 i 4. Hagen - Czw Lis 17, 2016 4:12 pm Gdańsk pojawia się również w "Złotej gałęzi" Frazera. W polskim tłumaczeniu mamy następujący passus o ściętych włosach: "W Gdańsku chowa się je w torbie pod progiem". O ile wiem, ten zwyczaj zanikł. W pełnym wydaniu angielskim można znaleźć jeszce jeden fragment, tym razem o ścinaniu ostatnich kłosów zboża podczas żniw: "In the neighbourhood of Danzig the person who cuts the last ears of corn makes them into a doll, which is called the Corn-mother or the Old Woman and is brought home on the last waggon". Hagen - Czw Gru 21, 2017 11:36 am We wspomnieniach Stanisława Łosia ">>Swiat się w mych oczach dwukrotnie zawalił...<< Wspomnienia dyplomaty" znajduje się opis jego wizyty w Gdańsku 29 IX 1918 roku. Łoś rozmawiał m.in. z dr Scholtzem, nadburmistrzem Gdańska. Książka jest CIV tomem Biblioteki Klasyki Polskiej Myśli Politycznej i została wydana w r.2017. Hagen - Czw Lip 05, 2018 8:48 am Latem 1867 roku Lewis Carroll (Charles Dogson) wybrał się do Niżniego Nowogrodu. Po drodze odwiedził Gdańsk. Nie mam dostępu do pełnego tekstu jego dziennika, mogę tylko zacytować cytat: His love of the absurd shows through too: a green parrot in Danzig (Gdansk), for instance, which refused all encouragement to "commit itself to any statement" because it was from Mexico and so "spricht nicht Englisch...nicht Deutsch". Hagen - Sob Lip 28, 2018 8:16 am Piąty rozdzlał II tomu wspomnień Ottona Bismacka "Gedanken und Erinnerungen" jest zatytułowany "Danziger Episode". Były kanclerz opisuje w nim niezbyt szczęśliwą wypowiedź następcy tronu pruskiego Fryderyka na spotkaniu w gdańskim ratuszu, w którym brał również udział burmistrz von Winter. Hagen - Wto Sie 06, 2019 12:32 pm Natknąłem się na śpiewaną przez Dietricha Fischer-Dieskaua pieśń z muzyką Hansa Pfiznera "In Danzig" do słów Josepha von Eichendorfera. Warto poszukać w YouTube, oprócz wersji z koncertu w Salzburgu jest tam również inna wersja będąca do 1919 roku hymnem miejskim, oraz inne różności. Hagen - Sob Paź 12, 2019 4:52 pm Charles-Irénée Castel de Saint-Pierre (1658-1743) był francuskim duchownym, dyplomatą, pisarzem, członkiem Akademii Francuskiej. W roku 1713 opublikował projekt pokoju wieczystego w Europie (Projet pour rendre la paix perpétuelle en Europe). Europa miała stać się unią najważniejszych państw chrześcijańskich. Oto ich lista: 1. Francja 2. Hiszpania. 3. Anglia 4. Holandia 5. Portugalia 6. Szwajcaria i obszary stowarzyszone 7. Florencja i obszary stowarzyszone 8. Genua i obszary stowarzyszone 9. Państwo Kościelne 10. Wenecja 11. Sabaudia 12. Lotaryngia 13. Dania 14. Kurlandia z Gdańskiem (avec Dantsik) etc. 15. Cesarz i Cesarstwo 16. Polska 17. Szwecja 18. Moskowia. W dalszej części dzieła autor dopracował listę, która powiększyła się do 24 członków, a wpis dotyczący interesującego nas miasta przyjął następującą postać: "Curlande & Associez, comme Dantzic, Hambourg, Lubek, Rostok". pumeks - Pon Paź 14, 2019 5:57 pm No, to jest ciekawe, dlaczego ten pan nie zauważył, że Gdańsk leżał wtedy w Polsce. PS. Najpierw chciałem dodać tutaj reportaż Ksawerego Pruszyńskiego z lata 1932, ale po chwili uznałem, że zasługuje on na samodzielny wątek. Hagen - Czw Lut 27, 2020 1:36 pm Kolejny drobiazg, tym razem z książki W.G. Sebalda w tłumaczeniu Małgorzaty Łukasiewicz "Czuję. Zawrót głowy", Wydawnictwo W.A.B, Warszawa 2010, str. 132: "A według depesz z Gdańska tamże aresztowany został pod zarzutem szpiegostwa colonello Stern z szóstego pułku artylerii polowej." Ot, i wszystko. Zdarzenie (jeśli nie jest tylko wymysłem Sebalda) miało miejsce w roku 1913. Hagen - Nie Kwi 12, 2020 7:51 pm Margery Kempe (ok. 1373 - po 1438) była angielską mistyczką. W książce "The Book of Margery Kempe", pierwszej autobiografii napisanej w języku angielskim, opisała swoje pielgrzymki. Oprócz Jerozolimy i Rzymu odwiedziła również Gdańsk (w roku 1433, w towarzystwie swojej synowej). Stosowny fragment brzmi: The seyd creatur abood in Danske in Duchelond abowt five er six wekys and had ryth good cher of meche pepil for owr Lordys lofe. Być może inspiracją do podróży była postać Doroty z Mątowów. Hagen - Nie Maj 10, 2020 6:49 am Z rzeczy nowszych mamy książkę Pula Beatty "The Sellout", gdzie znajdujemy następujący fragment: Too embarrassed to tell Hominy that my efforts to find Dickens a sister city had failed, I stalled him with little black lies. "Gdansk is showing some interest. And we're getting feelers from Minsk, Kirkuk, Newark, and Nyack." Książka otrzymała nagrodę Bookera w roku 2016 i została przetłumaczona na język polski jako "Sprzedawczyk". Hagen - Pon Lip 06, 2020 9:04 am Z okazji setnej rocznicy śmierci Maxa Webera przypomnijmy jego wypowiedź na temat Gdańska. Fragment pochodzi z przemówienia skierowanego do studentów i wygłoszonego w marcu 1919 roku. Niestety, nie mam dostępu do oryginału, który może jest nawet bardziej ekspresyjny. When the time comes, when you are determined not to give fine speeches but to quietly ensure that the first Polish official who dares to set foot in Danzig is met by a bullet then I shall be with you, then come with me! Krzysztof - Pon Lip 06, 2020 5:36 pm A mógłbyś przetłumaczyć? Hagen - Pon Lip 06, 2020 7:13 pm Gdy nadejdzie owa chwila, gdy będziecie gotowi skończyć z wzniosłymi przemowami, i ze spokojną pewnością powitacie kulą pierwszego polskiego urzędnika, który postawi stopę w Gdańsku, wówczas będę z wami, idźcie więc za mną! Hagen - Pią Lis 06, 2020 7:37 am W roku 1901 król Syjamu Vajiravudh opublikował przeznaczoną dla studentów Oksfordu krótką historię wojny o sukcesję polską (1733-1735). Rozdział drugi, "The Siege of Danzig", opisuje oblężenie Gdańska. Książka jest dostępna tutaj. Hagen - Wto Gru 29, 2020 8:51 pm W roku 1759 John Jefferys opublikował grę planszową "A Journey through Europe, or the Play of Geography". Jednym z miast uwzględnionych podczas wędrówki po Europie był Dantzick. Rysunek zaczerpnąłem z sierpniowego numeru pisma "Cabinet". Zwróćcie uwagę, przecież to istny środek Europy! Hagen - Czw Maj 20, 2021 11:36 am Ach, ten wiek XVIII! Tym razem maleńkie wzmianki z "Wojna w Polsce 1770 i 1771 r. z Pamiętników Generała Dumourieza" (ortografia oryginału): "Gérard miał brata, nazwiskiem Rayneval, konsulem natenczas czy rezydentem w Gdansku." "Nie było nawet bitwy, wszystko się rozbiegło przed Albiszewem; nieszczęśliwy Oginski umknął do Gdanska i ostatnia nadzieja wolnosci polskiej przepadła." Hagen - Czw Cze 24, 2021 12:18 pm Kolejna wzmianka o Gdańsku, tym razem z książki Philipa Mansela "Prince of Europe. The Life of Charles Joseph de Ligne (1735-1814)". Bohaterem tego fragmentu jest Fryderyk Wielki: On learning that Charles de Ligne had married, using one of his fafourite turns of phrase, he said, 'May I dare you to ask with whom?" When told 'a Polish woman, a Massalska', he remembered that her grandmother had also fought in the War of the Polish Succession, and had turned a cannon on the enemy at the siege of Danzig Gdy znajdę trochę czasu, poszukam tego fragmentu w oryginale (we wspomnieniach księcia de Ligne). Hagen - Nie Cze 27, 2021 3:46 pm Pismem pochyłym zaznaczono wspomnienie Fryderyka Wielkiego o udziale pani Massalskiej w obronie Gdańska. Tekst pochodzi z VI tomu "Mélanges militaires, littéraires et sentimentaires" księcia de Ligne. Il me dit: qu'il me nie croyoit pas un fils, aussi grand; je lui dis: is est même marié, Sire, depuis un an. - Oserois-je vous demander avec qui? (il avoit souvent cette expression, et aussi: si vous me permettez d'avoir l'honneur de vous dire.) Avec une Polonoise, une Massalska. - Comment une Massalska? savez-vous ce que sa Grand-mere a fait? - non, Sire, lui dit Charles. - Elle mit le feu au Canon, au Siege de Dantzic, elle tira et fit tirer, et se défendoit, lorsque son Parti, qui avoit perdu la tête, ne songeoit qu'à se rendre. Hagen - Sro Lip 07, 2021 8:00 pm Przerzucając roczniki pisma satyrycznego "Kladderadatsch" natknąłem się na poniższy rysunek z czterowierszem, którego autor wyraża oburzenie wobec polskich pretensji do Gdańska. Rok 1920, nr 28. Hagen - Pon Lip 12, 2021 11:49 am Kolejne znalezisko: John Maynard Keynes w bardzo interesującej książce "The Economic Consequences of the Peace" pisze o statusie Gdańska zatwierdzonym przez Traktat Wersalski. W rozdziale, z którego pochodzi cytat, Keynes wytyka Clemenceau i Lloyd George'owi hipokryzję oraz ubolewa nad brakiem umiejętności dyplomatycznych Wilsona. Instead of giving Danzig to Poland, the Treaty establishes Danzig as a "Free" City, but includes the "Free" City within the Polish Customs frontier, entrust to Poland the control of the river and railway system, and provides that "the Polish Government shall undertake the conduct of the foreign relations of the Free City of Danzig as well as the diplomatic protection of citizens of that city when abroad." Krzysztof - Pon Lip 12, 2021 2:31 pm Jakbyś zamieszczał tłumaczenia tych tekstów byłoby sympatycznie 
Hagen - Wto Lip 13, 2021 12:55 pm Zamiast podarować Gdańsk Polsce, Traktat ustanawiał Gdańsk jako "wolne" miasto, ale włączał je do polskiego obszaru celnego, przekazywał Polsce kontrolę nad drogami wodnymi i kolejami, oraz zastrzegał, że rząd polski przejmuje obowiązki związane ze stosunkami międzynarodowymi Wolnego Miasta Gdańska, jak również zajmuje się ochroną dyplomatyczną obywateli tego miasta przebywających zagranicą. Hagen - Wto Lip 13, 2021 7:28 pm Drugim obok Keynesa jasnowidzem okresu wersalskiego był Jacques Bainville. W swojej książce z roku 1920 "Les conséquences politiques de la paix" zajmuje się, jak wskazuje tytuł, konsekwencjami politycznymi Traktatu Wersalskiego (Keynes interesował się głównie ekonomią). Francuz jest bardziej kasandryczny niż Anglik. Poniższy fragment jest jednym z kilku miejsc, w którym jest wspominany Gdańsk. Czy zmienia cokolwiek w naszej wizji roli Wolnego Miasta? À ces soixante millions d'hommes, citoyens d'un même pays, il n'a fallu seulement imposer le tribut. Il a fallu encore prendre contre eux des précautions légitimes et indispensables. Il a fallu fixer le nombre de soldats et de canons qu'ils auraient le droit de conserver et, par con- séquent, limiter le droit de souveraineté de l'État allemand. Ce n'est pas tout. Des frontières nouvelles ont été dessinées, et ces frontières, auxquelles l'Allemagne se résignerait peut-être à l'Ouest, ce serait mi- racle qu'elle consentît bien longtemps à les regarder comme défini- tives du côté de l'Est. Là, ses conquêtes sur la Pologne lui ont été re- prises, et la Prusse, qui conserve ailleurs l'assiette territoriale que Bismarck lui avait donnée en 1866, est ramenée au point où elle se trouvait avant Frédéric II. Koenigsberg, comme au dix-huitième siècle, est séparé de Berlin. C'est sur son flanc oriental que l'Alle- magne a dû restituer le plus de ses biens mal acquis et c'est là qu'elle est encore la plus forte, en face de pays jeunes et à peine formés, à l'endroit où les grandes nations occidentales n'ont pas sur elle de prise directe. La vieille Prusse est coupée en deux, comme au temps où l'Empire germanique était au régime de la Kleinstaaterei, du particula- risme et des petits États. Même alors, la Prusse n'avait eu de cesse que ses deux tronçons fussent réunis. Aujourd'hui, la Kleinstaaterei n'existe plus, et ce n'est plus seulement l'État prussien, c'est toute l'Al- lemagne, concentrée dans ses autres parties, qui aspirera naturellement à rétablir la soudure entre les deux Prusses. Par là un appel est lancé à l'avenir, aurait dit Frédéric. C'est, à notre sens, un des plus gros vices de la paix. Pour ressusciter la Pologne, il fallait tailler à même l'Alle- magne. Mais, pour que la Pologne, et par conséquent tout l'édifice eu- ropéen construit par la Conférence, fût en sécurité, il n'aurait pas fallu que l'opération fût tentée sur une nation allemande ni sur un État alle- mand, Imaginons un instant que la France ait été vaincue et que, pour des raisons quelconques, le vainqueur ait jugé bon de donner à l'Es- pagne un couloir aboutissant à Bordeaux en nous laissant le départe- ment des Basses-Pyrénées et Bayonne. Combien de temps la France, restée d'ailleurs une nation et un État, subirait-elle cette amputation ? Juste autant que le vainqueur l'obligerait à la subir et que l'Espagne serait capable de défendre son couloir. Il ne pourra pas en être autre- ment du couloir de Dantzig et de la Prusse orientale. W przypadku sześćdziesięciu milionów ludzi, obywateli jednego państwa, nie wystarcza po prostu narzucić kontrybucję. Trzeba również wprowadzić przeciwko nim niezbędne i zgodne z prawem środki zapobiegawcze. Należy ograniczyć liczbę żołnierzy i armat, którymi będą mieli prawo dysponować, czyli w rezultacie ograniczyć suwerenność państwa niemieckiego. Ale to nie wszystko. Wytyczono nowe granice; wygląda na to, że być może Niemcy pogodziły się z tymi na zachodzie, ale byłoby cudem, gdyby po pewnym czasie nie przestali uznawać za ostateczne swoich granic wschodnich. Odebrano im tereny, które zdobyli w Polsce, a Prusy, które poza tym zachowują terytorium osiągnięte przez Bismarcka w 1866 roku, powróciły do stanu sprzed panowania Fryderyka II. Królewiec, tak jak w XVIII wieku, nie ma bezpośredniego połączenia lądowego z Berlinem. To właśnie na swojej wschodniej flance Niemcy będą próbować odzyskać nieuczciwie zdobyte ziemie i właśnie tam są najmocniejsze, gdyż naprzeciw im stoją państwa młode i ledwo sformowane, w zakątku Europy, na który mocarstwa zachodnie nie mają bezpośredniego wpływu. Stare Prusy zostały rozcięte na dwoje, tak jak Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego w czasach Kleinstaatrei, partykularyzmów i drobnych państw. Nawet wówczas Prusy nie spoczęły, zanim nie połączyły obu swoich części w jedno państwo. Dziś nie mamy już do czynienia z Kleinstaaterei, i to nie tylko same Prusy, ale całe Niemcy skupione na innych obszarach w sposób naturalny dążą do zespojenia obu części Prus. Fryderyk Wielki powiedziałby, że stanowi to apel do przyszłych pokoleń. Z naszego punktu widzenia jest to jeden z największych błędów pokoju. Aby wskrzesić Polskę, konieczny był podział Niemiec. Zabezpieczenie Polski, a w konsekwencji również całego gmachu bezpieczeństwa europejskiego zaprojektowanego na konferencji pokojowej, wymagało jednak operacji przeprowadzonej na narodzie niemieckim i na niemieckim państwie. Wyobraźmy sobie, że Francja została pokonana i z jakichkolwiek powodów zwycięzca postanowił podarować Hiszpanii korytarz sięgający do Bordeaux, pozostawiając nam departament Dolnych Pirenejów i Bayonne. Jak długo Francja, będąca nadal jednym narodem i jednym państwem, znosiłaby taką amputację? Zapewne tak długo, jak zwycięzca potrafiłby ją do tego przymusić, a Hiszpania byłaby w stanie obronić korytarz. Nie inaczej będzie w przypadku korytarza gdańskiego i Prus Wschodnich. Hagen - Sro Kwi 12, 2023 2:19 pm Wszyscy słyszeli o sztuce Sardou Madame Sans-Gêne, a niektórzy może nawet ją widzieli (powstałą także wersja filmowa z Sophią Loren). Dla mnie sporą niespodzianką była informacja o angielskiej wersji, wiktoriańskiej komedii The Duchess of Dantzic z 1903 roku. Księżna Gdańska ukorzyła najpierw publiczność londyńską, potem nowojorską, a na końcu cały świat. Można o tym poczytać w Wikipedii (The Duchess of Dantzic). Hagen - Pią Lut 23, 2024 11:08 am Walter Niemann (1876-1953) urodzony w Hamburgu kompozytor skomponował w roku 1941 suitę "Der Arturshof: Suite aus Alt-Danzig" (op. 158). Premiera miała miejsce 17 stycznia 1942 roku w Lipsku. Dzięki wydawnictwu Toccata Classics możemy jej wysłuchać w wykonaniu Tomasza Kamieniaka. |
